BEZPYLU.PL

Klasyfikacja stref zagrożenia wybuchem

 

W celu przypisania określonej kategorii do urządzenia należy uwzględnić każdą jego części, która może wchodzić w bezpośredni kontakt z konkretną strefą zagrożenia wybuchem. Zasady podziału przestrzeni zagrożonej wybuchem na strefy zostały określone w dyrektywie 1999/92/WE (ATEX USERS), która została wprowadzona poprzez Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością występowania w miejscu pracy atmosfery wybuchowej. Klasyfikację stref zagrożenia wybuchem dla atmosfer gazowych definiuje norma PN-EN 60079-10-1 w sposób następujący:

Klasyfikację stref zagrożenia wybuchem

Strefa 0 - przestrzeń, gdzie atmosfera wybuchowa zawierająca mieszaninę substancji palnych w postaci gazu, pary lub mgły utrzymuje się stale, przez długie okresy lub często,

Strefa 1 - przestrzeń, gdzie atmosfera wybuchowa zawierająca mieszaninę substancji palnych w postaci gazu, pary lub mgły może wystąpić sporadycznie w czasie normalnej pracy,

Strefa 2 - przestrzeń, gdzie atmosfera wybuchowa zawierająca mieszaninę substancji palnych w postaci gazu, pary lub mgły nie występuje podczas normalnej pracy, lecz jeżeli wystąpi, to utrzymuje się przez krótki okres czasu.

Klasycznym przykładem miejsca, gdzie występuje gazowa atmosfera wybuchowa jest stacja paliw.
Podział przestrzeni zagrożonej wybuchem w tym miejscu w sposób poglądowy prezentują poniższe ilustracje.

Strefa 0

zagrożenia wybuchem na stacji paliw obejmuje wnętrze podziemnego zbiornika z cieczą palną - paliwem, rurociąg, którym transportowane jest paliwo do dystrybutora, dystrybutor, a także wąż, którym transportowane jest paliwo do baku samochodu oraz sam zbiornik paliwa w pojeździe We wszystkich tych miejscach podczas tankowania atmosfera wybuchowa utrzymuje się stale.

Strefa 1

zagrożenia wybuchem na stacji paliw obejmuje przestrzeń w obrębie węża transportującego paliwo do baku samochodu, znajdującą się pomiędzy dystrybutorem a pojazdem ze zbiornikiem paliwa. W tej przestrzeni, podczas tankowania może czasami wystąpić atmosfera wybuchowa.

Strefa 2

zagrożenia wybuchem na stacji paliw obejmuje przestrzeń w obrębie pojazdu i dystrybutora aż do pawilonu stacji paliw, który znajduje się poza strefą zagrożenia wybuchem

Klasyfikację stref zagrożenia wybuchem dla atmosfer pyłowych definiuje norma
PN-EN 60079-10-2 w sposób następujący

Strefa 20

zagrożenia wybuchem w miejscu przedstawionym na rys. obejmuje wnętrze zbiornika z materiałem sypkim oraz wąż, którym transportowany jest materiał do zbiornika na pojeździe a także sam zbiornik. We wszystkich tych miejscach podczas przeładunku materiału atmosfera wybuchowa utrzymuje się stale.

Strefa 21

zagrożenia wybuchem w miejscu przedstawionym na rys. obejmuje przestrzeń w obrębie przyłączeń procesowych węża transportującego materiał. W tej przestrzeni, podczas przeładunku materiału może czasami wystąpić atmosfera wybuchowa.

Strefa 22

zagrożenia wybuchem w miejscu przedstawionym na rys. 1.8. obejmuje przestrzeń w obrębie pojazdu i silosu aż do budynku gospodarczego, który znajduje się poza strefą zagrożenia wybuchem.

Zanim nastąpi przypisanie określonego obszaru do konkretnej strefy zagrożenia wybuchem w obiektach gdzie prowadzone są procesy technologiczne, w których może występować atmosfera wybuchowa konieczne jest przeprowadzenie oceny zagrożenia wybuchem.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, ocena zagrożenia wybuchem obejmuje wskazanie pomieszczeń i przestrzeni, w których może tworzyć się mieszanina wybuchowa, wyznaczenie w tych miejscach stref zagrożenia wybuchem i opracowanie dokumentacji w formie graficznej oraz określenie potencjalnych źródeł zapłonu i ich lokalizacji. Za dokonanie oceny zagrożenia wybuchem odpowiedzialni są: inwestor, projektant lub użytkownik decydujący o procesie technologicznym. Dopiero po przeprowadzeniu oceny zagrożenia wybuchem następuje klasyfikacja pomieszczeń do odpowiednich stref.

Klasyfikację niebezpiecznych miejsc przeprowadza zespół ludzi, składający się najczęściej ze specjalisty odpowiedzialnego za zapewnienie ochrony przeciwpożarowej w obiekcie, technologa produkcji, elektryka i innych osób decyzyjnych w sprawach związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy w danej jednostce. Wynik pracy komisji odpowiedzialnej za określenie stref zagrożenia wybuchem potwierdza się poprzez sporządzenie dokumentu zabezpieczenia przed wybuchem. Na jego podstawie dokonuje się następnie doboru odpowiednich urządzeń i systemów ochronnych zdolnych do pracy w określonej strefie.
Za utworzenie obowiązkowego dokumentu zabezpieczenia przed wybuchem odpowiada pracodawca.

 

© All rights reserved